نقشه راه :شیوه حکومت داری حضرت علی ( ع ) بخش اول " اقتصاد "

پیامبر اسلام ( ص ) فرمود: انانکه از على پیروى کنند اهل نجات و بهشتند

---

امام در نامه 25 نهج البلاغه

در دستورالعملى بسیار ارزشمند، با توجّه به امنیّت اقتصادى و احترام به جان و مال مسلمین و حفظ 

حریم اموال مردم به کارگزاران مالیاتى سفارش مى کند

با ترس از خدایى که یکتاست و همتایى ندارد، حرکت کن، در سر راه هیچ مسلمانى را نترسان، یا با زور از زمین او نگذر، و افزون تر از حقوق الهى از او مگیر، هرگاه به آبادى رسیدى، در کنار آب فرود آى، و وارد خانه کسى مشو، سپس با آرامش و وقار به سوى آنان حرکت کن، تا در میانشان قرار گیرى، به آنها سلام کن، و در سلام و تعارف و مهربانى کوتاهى نکن

سپس مى گویى: 'اى بندگان خدا، مرا ولىّ خدا و جانشین او به سوى شما فرستاده، تا حق خدا را که در اموال شماست تحویل گیرم، آیا در اموال شما حقّى است که به نماینده او بپردازید؟" اگر کسى گفت: نه، دیگر به او مراجعه نکن، و اگر کسى پاسخ داد: آرى، همراهش برو، بدون آن که او را بترسانى، یا تهدید کنى، یا به کار مشکلى وادار سازى،

هرچه از طلا و نقره به تو رساند بردار، و اگر داراى گوسفند یا شتر بود، بدون اجازه اش داخل مشو، که اکثر اموال از آن اوست. آنگاه که داخل شدى مانند اشخاص سلطه گر، و سختگیر رفتار نکن، حیوانى را رَم مده، و هراسان مکن، و دامدار را مرنجان، حیوانات را به دو دسته تقسیم کن و صاحبش را اجازه ده که خود انتخاب کند، پس از انتخاب اعتراض نکن.

رعایت حقوق مستضعفان و محرومان

'سپس خدا را! خدا را! در خصوص طبقات پایین و محروم جامعه که هیچ چاره اى ندارند، از زمین گیران، نیازمندان، گرفتاران، دردمندان، همانا در این طبقه محروم گروهى خویشتن دارى نموده، و گروهى به گدایى دست نیاز بر مى دارند، پس براى خدا پاسدار حقّى باش که خداوند براى این طبقه معّین فرموده است، بخشى از بیت المال، و بخشى از غلّه هاى زمینهاى غنیمتى اسلام را در هر شهرى به طبقات پایین اختصاص ده،

زیرا براى دورترین مسلمانان همانند نزدیکترینشان سهمى مساوى وجود دارد و تو مسئوول رعایت آن مى باشى مبادا سرمستى حکومت تو را از رسیدگى به آنان باز دارد، که هرگز انجام کارهاى فراوان و مهم عذرى براى ترک مسؤولیّت هاى کوچک تر نخواهد بود، همواره در فکر مشکلات آنان باش، و از آنان روى بر مگردان، به ویژه امور کسانى را از آنان بیشتر رسیدگى کن که از کوچکى به چشم نمى آیند و دیگران آنان را کوچک مى شمارند و کمتر به تو دسترسى دارند.

براى این گروه از افراد مورد اطمینان خود که خدا ترس و فروتنند انتخاب کن، تا پیرامونشان تحقیق و مسائل آنان را به تو گزارش کنند. سپس در رفع مشکلاتشان بگونه اى عمل کن که در پیشگاه خدا عذرى داشته باشى، زیرا این گروه در میان رعیّت بیشتر از دیگران به عدالت نیازمندند، و حق آنان را بگونه اى بپرداز که در نزد خدا معذور باشى، از یتیمان خردسال، و پیران سالخورده که راه چاره اى ندارند.

و دست نیاز بر نمى دارند، پیوسته دلجویى کن که مسؤولیّتى سنگین بر دوش زمامداران است. اگر چه حق، تمامش سنگین است امّا خدا آن را بر مردمى آسان مى کند که آخرت مى طلبند، نفس را به شکیبایى وا مى دارند، و به وعده هاى پروردگار اطمینان دارند.'